Nederland krijgt op 1 januari 2022 een nieuw inburgeringsstelsel. Gemeenten gaan een belangrijke rol spelen bij de begeleiding van nieuwkomers in Nederland die inburgeringsplichtig zijn.
Volgens de huidige wet moeten inburgeringsplichtigen zelf hun taalcursussen regelen. Dat blijkt in de praktijk niet goed te werken. Daarom gaan gemeenten vanaf 1 januari 2022 nieuwkomers begeleiden. Ze stellen samen met hen een persoonlijk inburgeringsplan op, afgestemd op de individuele vaardigheden en mogelijkheden. Voor asielstatushouders regelt en betaalt de gemeente de benodigde cursussen. Gezinsmigranten en overige migranten moeten dat zelf betalen, maar krijgen wel begeleiding van de gemeente.
Er zijn drie leerroutes vastgesteld en de keuze daarvan hangt af van de individuele situatie en capaciteiten van de inburgeraar. De nieuwkomers leren tijdens het traject de Nederlandse taal. Het gewenste taalniveau is onder de nieuwe wet verhoogd. Ook is de ambitie dat nieuwkomers tijdens het inburgeringstraject al kennismaken met de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld via een stage, vrijwilligerswerk of betaald werk. Op deze wijze kunnen inburgeringsplichtigen snel volwaardig meedoen aan de samenleving, liefst via betaald werk.
Het ministerie van SZW heeft het nieuwe stelsel ontworpen en vormgegeven samen met organisaties die betrokken zijn bij de uitvoering, waaronder VNG, Divosa, DUO, COA en taalkoepels. Door die nauwe samenwerking is de regelgeving toegesneden op de uitvoering. Ook wordt nauwgezet gevolgd hoe de wet in de praktijk wordt uitgevoerd. Daardoor kunnen eventuele onvolkomenheden worden bijgesteld en kunnen partijen leren van elkaars ervaringen.